Toekomst Boerenverdriet blijft onduidelijk
Den Helder – De Helderse gemeenteraad is nog altijd verdeeld over wat er moet gebeuren met de Boerenverdrietsluis, Boerenverdrietbrug en de kades van Buitenveld in het Boerenverdriet. Met name de fracties D66, Behoorlijk Bestuur en Fractie Pastoor zijn tegen de plannen die het college met de gebieden heeft. De gemeenteraad zal zich op 18 september opnieuw moeten buigen over dit dossier.
Ten eerste ligt er een voorstel over de aankoop van de Boerenverdrietsluis, -brug en de kades van Buitenveld in het Boerenverdriet. Op dit moment ligt de grens tussen het eigendom van de gemeente Den Helder en dat van Defensie in het midden van het Boerenverdriet. Gemeente Den Helder is lang met het Rijksvastgoedbedrijf (RVB) in onderhandeling geweest met betrekking tot de overdracht van de halve Boerenverdrietkeersluis, de halve Boerenverdrietbrug, de kades van het Boerenverdriet aan de Buitenveldzijde én het verkrijgen van het recht van overpad op Buitenveld. Recentelijk hebben de gemeente en het RVB (namens Defensie) hierover overeenstemming bereikt. Nu moet de gemeenteraad daar echter nog mee akkoord gaan.
Volledig zeggenschap
Met de aankoop krijgt de gemeente Den Helder volledig zeggenschap over de toegankelijkheid, ontsluiting en veiligheid van de gebieden. In eerste instantie werd de onderhandeling ingestoken vanuit de gedachte een omvaarroute te moeten creëren in verband met de renovatie van de Koopvaardersschutsluis, maar nu blijkt dat die renovatie ook kan worden uitgevoerd zonder een omvaarroute te moeten creëren. Toch wil het college de aankoop alsnog doen. Waarom? “Met het steeds intensiever wordende gebruik van Willemsoord en de behoefte vanuit veiligheidsoogpunt een tweede ontsluiting vanuit Willemsoord-Zuid te maken, is het van belang de genoemde assets over te nemen”, leest het voorstel.
Het voorstel werd maandagavond besproken in de raadscommissie bestuur en middelen en leverde veel vragen op voor portefeuillehouder Pieter Kos. Zo maakt Henk Mosk van D66 zich grote zorgen over het ‘recht van overpad’ dat de gemeente met deze afspraak verwerft. Een ontsluiting via Buitenveld is volgens hem “levensgevaarlijk”. Wethouder Kos deed een poging tot geruststelling: “met het verkrijgen van het recht van overpad wordt nog niets besloten over ontsluitingsmogelijkheden”. De aankoop van de Boerenverdrietsluis, -brug en de kades van Buitenveld in het Boerenverdriet zal bij de gemeenteraad van 18 september worden behandeld als bespreekpunt. Er komt tenminste één amendement van Samen Actief en van D66 valt ook wat te verwachten; Mosk zei nog met de fractie te willen overleggen.
Nieuwe SOK
Het tweede raadsvoorstel van het college met betrekking tot het Boerenverdriet gaat over een nieuwe samenwerkingsovereenkomst, ofwel nieuwe SOK, met de provincie Noord-Holland. In 2020 hebben gemeente en provincie ‘de oude SOK’ gesloten vanwege de plannen voor een omvaarroute via het Boerenverdriet. Hiervoor heeft de raad destijds een investeringskrediet van € 3,5 miljoen beschikbaar gesteld en de provincie reserveerde € 13 miljoen. Hoewel de omvaarroute niet meer nodig is, wil de gemeente het Boerenverdriet alsnog bevaarbaar maken om een betere verbinding tussen haven en stad te maken, meer reuring en bedrijvigheid op Willemsoord te creëren en extra waterinfrastructuur beschikbaar te hebben als de marine- en civiele haven uitbreiden. Echter, de doelstelling van de oude SOK is komen te vervallen en dus is een nieuwe SOK opgesteld, met andere voorwaarden.
Een belangrijk verschil met de bestaande oude SOK is dat, mocht de gemeente kiezen voor het alsnog creëren van een schutsluis in het Boerenverdriet, een eventuele kostenoverschrijding voor rekening en risico van gemeente Den Helder komt. Als dit niet binnen bepaalde tijd besloten wordt, zal de provincie Noord-Holland het resterende bedrag van € 11 miljoen (van het totaalbedrag is al een deel besteed) beschikbaar stellen voor de Ontwikkeling Maritiem Cluster, het samenwerkingsprogramma tussen de Koninklijke Marine, Provincie Noord-Holland en gemeente Den Helder.
Brief RCE
De plannen voor het ombouwen van de Boerenverdrietsluis van keer- tot schutsluis zijn omstreden. Zo stuurde de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE) recentelijk een brief naar het college met de oproep een streep door deze plannen te halen. Als de Boerenverdrietsluis wordt omgebouwd tot schutsluis, verliest de Museumhaven haar huidige kaderuimte voor historische schepen. Om vervangende kaderuimte te creëren voor de Museumhaven, wil de gemeente de hellingbanen achter gebouw 66 op Willemsoord en de Medemblikkersloods gelijktrekken met de kades aan de zuidkant van Willemsoord. RCE: “De monumentale hellingbanen mogen niet beschadigd, gesloopt of gewijzigd worden.”
Tijdens de commissievergadering maandagavond heeft de fractie van Behoorlijk Bestuur drie keer (Oudijk één keer, Hamerslag tweemaal) aan wethouder Kos gevraagd waarom de brief van RCE niet is gecommuniceerd naar de raad en evenmin is opgenomen in de vergaderstukken. Wethouder Kos deed uiteindelijk een toezegging dat hij schriftelijk zou reageren op de brief van RCE en de vraag waarom deze niet met de gemeenteraad gedeeld is. Deze reactie is echter nog niet gegeven.
Ondanks de geschillen heeft de commissie het voorstel besluitrijp geacht en wordt de nieuwe SOK als hamerpunt behandeld bij de raadsvergadering van 18 september. De fracties van D66, Behoorlijk Bestuur en Fractie Pastoor zijn tegen het voorstel. Om de nieuwe SOK te laten gelden moeten zowel de Helderse gemeenteraad als Provinciale Staten akkoord gaan met het voorstel. Besluitvorming bij provincie Noord-Holland vindt naar verwachting plaats op 2 oktober.
