Den Helder verkent opties voor kleine kernreactor

Den Helder – De gemeente Den Helder heeft de ambitie om in 2040 energieneutraal te zijn en overweegt een kernreactor te bouwen. Kernenergie is een optie om koolstofarm elektriciteit en warmte te produceren, maar kent ook onzekerheden. De raad wordt op 11 december bijgepraat over de mogelijke toepassing van een kleine kernreactor, ofwel een Small Modular Reactor (SMR), in Den Helder. Tijdens deze informatiesessie geven enkele experts hun visie op het thema.

Een SMR is een relatief kleine, modulaire kernreactor van 30-300 megawatt. Het directe ruimtegebruik van een SMR bedraagt ongeveer een hectare met de kanttekening dat ook rekening gehouden moet worden met een bepaalde veiligheidszone/preparatiezone. De realisatie van een dergelijke kerncentrale bedraagt tenminste 5 tot 10 jaar; een langere doorlooptijd kan niet worden uitgesloten. In Nederland is op dit moment nog geen SMR gerealiseerd.

Voor- en nadelen SMR
Een Small Modular Reactor kan lokaal zowel elektriciteit als warmte genereren. De gemeente ziet veel voordelen bij het plaatsen van een SMR in Den Helder. “Een SMR kan bijdragen aan een koolstofarme en neutrale energievoorziening voor de gemeente. Het is immers de ambitie van de gemeente om in 2040 energieneutraal te zijn.” Aanvullend kan een lokale regelbare energiebron een deel van de (aangekondigde) netcongestie oplossen. De gemeente verwacht ook dat een SMR kansen biedt voor Den Helder, zowel op het gebied van werkgelegenheid als onderwijsmogelijkheden. “De ontwikkelingen van een SMR en de PALLAS-reactor te Petten kunnen elkaar versterken en de kennispositie van de regio intensiveren.”

Aandachtspunten voor de gemeente zijn vooral het maatschappelijke draagvlak en veiligheidsaspecten. Die veiligheidsaspecten zijn onder meer: het volume en wijze van verwerking van het radioactief afval, stralingseffecten en het effect van de reactor op omliggende objecten als de luchthaven en de defensieterreinen. Tevens heeft een SMR ook een 380 kilovolt kabel nodig, dus zijn additionele investeringen in het elektriciteitsnet noodzakelijk.

Verkenning
Als de SMR er komt, is de gemeente verantwoordelijk voor het aanwijzen van een locatie en voor de bouwvergunning. Vooralsnog gaat het om een verkenning en vindt geen besluitvorming omtrent de SMR plaats. De gemeente voert de verkenning uit samen met onder meer het ministerie van Economische Zaken en Klimaat, de provincie Noord-Holland en enkele gerenommeerde onderzoeksinstituten. De raad wordt medio 2024 door het college geïnformeerd over de uitkomsten van de onderzoeken naar de haalbaarheid van een SMR op afzienbare termijn binnen de gemeentegrenzen van Den Helder, maar op 11 december worden de raadsleden dus ook al geïnformeerd over de SMR-technologie.

Over het vervolgtraject zegt de gemeente verder: “Afstemming met regionale partners is van groot belang. Wij denken hierbij aan onder meer beide netbeheerders TenneT (hoogspanningsnet) en Liander (midden- en laagspanningsnet), de afvalenergiecentrale HVC Alkmaar, de Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM), het havencluster Den Helder, Vliegveld De Kooy en de Koninklijke Marine. Niet in de laatste plaats zijn we ons ervan bewust dat er ook aandacht moet zijn voor maatschappelijke aspecten als veiligheid en volksgezondheid.”