Het scheepskerkhof bij de Sluiskolkkade
Den Oever – Toen Kimberley Hennipman met haar hond op de sup langs de Sluiskolkkade voer, viel haar oog op een oud wrak. Uit nieuwsgierigheid maakte ze er een foto van en plaatste die op Facebook. Voor Kees Hos (86) uit Westerland zijn de wrakken geen mysterie: ze liggen er al meer dan zestig jaar, en hij kent de verhalen erachter nog feilloos.
Het grootste wrak is een Volendammer botter, een traditioneel houten vissersschip dat eeuwenlang het beeld bepaalde op de voormalige Zuiderzee. De botter was herkenbaar aan zijn platte bodem, brede bouw en bruine zeilen en werd vooral gebruikt voor de vangst van paling, ansjovis en haring. Na de aanleg van de Afsluitdijk in 1932 verdween de beroepsmatige visserij op de Zuiderzee en raakten veel botters overbodig. Ook dit exemplaar belandde uiteindelijk bij Den Oever.
Naast de Volendammer ligt een Zeeuwse botter. Deze kreeg een nieuwe bestemming toen een Beverwijkse schipper het schip gebruikte om met hengelaars uit te varen. Hos weet het nog precies: “De beste man had er een 80 pk Perkinsmotor in laten bouwen. Veel te hard voer hij hiermee de Vissershaven in. Op een dag brak er iets, waardoor de schroef niet meer achteruit sloeg. Het schip botste op volle snelheid tegen de kade, waarbij de voorsteven brak. Het schip zonk niet meteen, maar was niet meer te repareren en werd dus naar het kerkhof gebracht.” Samen met zijn broer probeerde Hos het wrak nog jaren later boven water te krijgen. “We hebben hem ongeveer vijftien jaar later geprobeerd te lichten voor renovatie. Maar dit is ons niet gelukt en volgens mij heeft er verder ook niemand meer naar omgekeken.”
Het derde wrak is een Franse kotter, ooit in gebruik bij een vriendelijke Wieringer die er hengelaars mee meenam. Ook dit schip raakte verwaarloosd en zonk uiteindelijk. Volgens Hos is het duidelijk: “Het is dus eigenlijk een kerkhof.”
Wieringeraak
Hos vermoedt dat er nog meer resten in de omgeving liggen. “Ik denk dat er misschien wel een Wieringeraak ligt. Deze lag er altijd wel, maar zou zomaar geruimd kunnen zijn door werkzaamheden aan de spuikoker van gemaal Leemans, die in de voorhaven van de sluis uitmondt. Dat wrak lag net voor het bunkertje aan de Sluiskolkkade en daar ligt nu die koker.” Hoeveel er precies op de bodem rust, weet hij niet. “Maar dat er meer ligt, dat weet ik zeker.”
In het Stontele haventje ligt ook het wrak van de Wieringeraak WR 5, onder de grond.
De gemeente Hollands Kroon laat weten dat men weet van de wrakken, maar dat de achterliggende geschiedenis niet bekend was. Of de schepen ooit worden onderzocht of verwijderd, is volgens de gemeente nog niet aan de orde.
