Akkoord voor stikstofreductie en natuurherstel
Noord Holland – De provincie Noord-Holland, LTO Noord, het Hollands Agrarisch Jongeren Kontakt (HAJK) en Biologisch Noord-Holland (Bio NH) hebben een gezamenlijke overeenkomst ondertekend om uiterlijk in 2035 een gegarandeerde generieke stikstofreductie van 30% te realiseren. De partijen zetten hiermee in op een praktische aanpak die gebaseerd is op relatief snel en betaalbaar uitvoerbare maatregelen, met ruimte voor ondernemers om zelf keuzes te maken.
De overeenkomst is onderdeel van een bredere programmatische aanpak waarin stikstofreductie hand in hand gaat met natuurherstel. De doelstelling van 30% reductie geldt generiek en is gebaseerd op de gemiddelde uitstoot in 2019. Er wordt rekening gehouden met verschillen in bedrijfsvoering en reeds eerder genomen maatregelen.
De gekozen aanpak stelt boeren centraal: zij bepalen zelf op welke manier zij de uitstoot terugdringen, bijvoorbeeld via managementmaatregelen, technische innovaties of extensivering. Deze ruimte sluit aan bij de kennis en ervaring binnen de landbouwsector en bij de behoefte aan maatwerk per gebied. De provincie monitort het herstel van de natuur en ontwikkelt hiervoor de natuurmonitoring verder door. Deze vormt de basis om op vaste momenten de staat van de Natura 2000-gebieden vast te stellen, zodat tijdig kan worden bijgestuurd indien nodig.
Uit een memo van Gerard Migchels (Wageningen University & Research), blijkt dat een reductie van 30% op vrijwel elk agrarisch bedrijf haalbaar is met maatregelen die weinig tot geen grote investeringen vergen. Veel van deze maatregelen zijn kostenneutraal, sommige zelfs kostenbesparend.
Voortgang
Voor de eerste fase stelt de provincie €1,6 miljoen beschikbaar om boeren te ondersteunen bij de uitvoering. Dit gebeurt via coaching, studiegroepen en praktijkgerichte kennisdeling, geïnspireerd op eerdere initiatieven zoals de Melkvee Academie. De ondersteuning is gericht op directe toepassing en uitwisseling tussen ondernemers. De provincie biedt ondersteuning op het erf, in het bedrijf of in het gebied.
De voortgang van de stikstofreductie wordt vanaf het begin gemonitord. In eerste instantie gebeurt dat via de Kringloopwijzer, later wordt een breder monitoringsinstrument ontwikkeld. Wageningen University & Research brengt de data per gebied samen en brengt de stikstofemissiereductie in kaart. De provincie financiert het proces, ondernemers leveren de data. De privacy van boeren wordt gerespecteerd: hun individuele data zijn niet beschikbaar voor de provincie.
In 2026 worden de generieke reductie, de aanpak nabij Natura 2000-gebieden en het natuurherstel vastgelegd in een programmatische aanpak, met borging in de provinciale omgevingsverordening. De voortgang wordt jaarlijks op gebiedsniveau gemeten in samenwerking met LTO Noord, HAJK, Bio NH, Wageningen University & Research en adviesbureau KokxDeVoogd.
Landelijk
De overeenkomst sluit aan op het landelijke stikstofbeleid, waaronder het startpakket van het Rijk. De provincie onderzoekt hoe de gemaakte afspraken meegenomen kunnen worden in de afweging bij handhavingsverzoeken, bijvoorbeeld bij PAS-melders en interimmers. De inzet is dat hoe sneller de sector aan de slag gaat, hoe sterker de gezamenlijke positie is.
De provincie heeft eerder soortgelijke afspraken gemaakt met de industrie en onderzoekt hoe ook met andere sectoren vergelijkbare overeenkomsten gesloten kunnen worden.
