Hoeveel spaargeld heb je nodig voor een huis in Schagen
Wie met een modaal inkomen probeert een huis te kopen in Schagen, komt van een koude kermis thuis. Uit onderzoek van Independer blijkt dat een modale huizenkoper tegenwoordig ruim 162.000 euro aan eigen geld nodig heeft om een gemiddelde woning te kunnen betalen. Dat is geen kleine buffer, maar een bedrag dat de meeste werkenden nooit bij elkaar zullen sparen. Zonder rijke ouders, een erfenis of een lot uit de Postcode Loterij kun je de woningmarkt in Schagen wel vergeten.
De cijfers zijn onthutsend. Een gemiddeld huis in Schagen kostte vorig jaar 411.009 euro – ruim negen keer een modaal salaris. En dat terwijl de huizenprijzen het afgelopen jaar nog eens met 16 procent zijn gestegen, zo blijkt uit CBS-cijfers. Tien jaar geleden lag de gemiddelde verkoopprijs op 196.970 euro, ongeveer zes keer een modaal inkomen. In een decennium tijd is het voor de doorsnee Schagenaar dus praktisch onmogelijk geworden om een eigen huis te kopen.
Schagen
In omliggende gemeenten is de situatie iets beter, maar niet veel. In Den Helder heb je als modale koper “slechts” 44.000 euro aan eigen geld nodig. Dat is nog steeds een fors bedrag, maar wel een verschil van meer dan een ton. Van de vijftien gemeenten die qua woningmarkt vergelijkbaar zijn met Schagen, is het bedrag dat je hier moet meebrengen in dertien gevallen het hoogste. Alleen in twee gemeenten is het nog erger.
Wat zegt dat over Schagen? Het is een aantrekkelijke plek om te wonen — met rust, ruimte en voorzieningen — maar de huizenprijzen hebben elk contact met de werkelijkheid verloren. En dat is niet alleen de schuld van de markt. Het is ook het gevolg van jarenlang traag en versnipperd overheidsbeleid. Gemeenten, provincie en Rijk schuiven de verantwoordelijkheid voor woningbouw al jaren heen en weer, terwijl de huizenprijzen blijven stijgen. Ondertussen vergrijst de bevolking, vertrekken jonge gezinnen en raakt de lokale economie verstopt.
Sneller
De provincie Noord-Holland probeert nu het tij te keren door sneller bouwen te forceren. Zo wil men parallel plannen, industrieel bouwen en de parkeernormen verlagen om procedures te versnellen. Dat klinkt goed, maar zolang de uitvoering stokt op bureaucratie, stikstofregels en netcongestie, verandert er weinig. Vooral dat laatste — het gebrek aan stroomcapaciteit — legt complete bouwprojecten stil. En dat terwijl dit geen natuurverschijnsel is, maar het gevolg van onvoldoende politieke regie en jarenlange onderinvestering in infrastructuur.
De plannen voor een regionaal projectbureau zijn op zich zinnig. Gemeenten als Schagen hebben simpelweg niet de mankracht om grote bouwprojecten te trekken. Maar zelfs als de provincie de coördinatie overneemt, blijven fundamentele obstakels bestaan. De procedures zijn te traag, de regelgeving te complex en de afhankelijkheid van landelijke besluiten te groot.
Te kort
Ondertussen loopt het tekort aan woningen in de Kop van Noord-Holland verder op: met 2.800 woningen in 2031, stijgend naar 3.450 in 2050. In Schagen alleen al groeit de behoefte tot 2.750 woningen in 2050. En zelfs dat is waarschijnlijk nog een onderschatting, want jongeren en starters die nu noodgedwongen wegtrekken, verdwijnen uit de statistieken, maar niet uit de werkelijkheid.
Het woningtekort en de onbetaalbaarheid zijn geen natuurwetten. Ze zijn het resultaat van beleid dat te laat, te traag en te voorzichtig is. Zolang de overheid blijft praten over “versnellen” zonder daadwerkelijk knopen door te hakken, blijft de modale Schagenaar buiten de boot vallen.
De woningmarkt is geen spelletje Monopoly. Een huis is een eerste levensbehoefte. Het is tijd dat Den Haag, de provincie én de gemeente dat eindelijk weer gaan beseffen — voordat Schagen een stad wordt waar alleen nog welgestelden kunnen wonen.
Eugeen Hoekstra
