Column: Verdwijnt God uit de Noordkop?
God wordt langzamerhand verdreven uit de Noordkop. Kortgeleden is een kerk in Anna Paulowna op de (huizen)markt gebracht. Je kunt hem kopen. Kerk na kerk wordt geprivatiseerd en God heeft het nakijken. Die wordt weggejaagd en wordt dakloos. Gelukkig wordt het kerkhof in Anna Paulowna niet verkocht. Wie of wat zal er in de kerk annex pastorie gaan wonen? Zal de kerk opgedeeld worden in appartementen? Blijkbaar laat het kerkbezoek nogal te wensen over en komt er niet genoeg geld binnen om zo’n kerk te kunnen onderhouden. Bedenk maar eens hoeveel het wel niet kost om zo’n grote ongeïsoleerde ruimte te verwarmen. Ook in ’t Zand is de geloofsgemeenschap gekrompen en lijkt God dakloos te zijn geworden. De Rooms Katholieke kerk in ’t Zand krijgt een nieuwe functie. Er komen te weinig bezoekers meer. Het gebouw moet te gelde gemaakt worden.
Het heeft te maken met de steeds verder om zich heen grijpende ontkerkelijking. Het geloof is niet meer ‘hot’. We geloven niet meer in een opperwezen dat alles heeft gemaakt en alles in de hand heeft. We geloven niet meer dat God met alles een doel voor ogen heeft. Een modern mens gelooft dat hij zijn eigen toekomst in handen heeft en heeft daar geen God voor nodig. Hij ziet de zin van het ter kerke gaan niet meer in en de kerk blijft dan ook zo goed als leeg.
Het geloof is niet meer het cement van de samenleving zoals vroeger. Het is nu ieder voor zich en daar zijn de kerkgebouwen niet voor nodig. We gaan nu liever op zondag naar de meubelboulevard of naar een voetbalwedstrijd.
Het verdwijnen van het geloof is een onderdeel van een al langer bestaande ontwikkeling (rationalisering) waar Geert Mak een aangrijpend boek over schreef: Hoe God verdween uit Jorwerd. Hij beschrijft daarin hoe het Friese plaatsje Jorwerd in de loop der jaren veranderde van een dorpsgemeenschap die dreef op basis van behoefte naar een allesoverheersende consumptiesamenleving. De vraag (behoefte) is nu niet meer leidend, maar het ongebreidelde aanbod van goederen. Aanvankelijk waren plattelandsgezinnen grotendeels zelfvoorzienend. Men had weinig spullen uit winkels nodig. Maar nu is ‘de stad’ langzamerhand de dorpsgemeenschap binnengeslopen en consumeert (aanbod) men er op los.
Het functieverlies van kerken als ontmoetingsplaats en gebedsruimte voor gelovigen is een gevolg van de niet meer te stoppen ontkerkelijking. Men heeft niets meer te zoeken in een kerk. Erg lang geleden was het geloof tot in de haarvaten van de samenleving aanwezig en was nagenoeg iedereen lid van een kerk.
De kerken worden steeds slechter bezocht. Veel kerkgebouwen in Nederland hebben dan ook een andere functie gekregen. Ongeveer een kwart daarvan is nu in gebruik als dorpshuis, bibliotheek, museum of expositieruimte. Er is zelfs sprake van een overdekte markt, een brouwerij, een huisartsenpost en een boekhandel. Je kunt het zo gek niet bedenken of zo’n kerkruimte is er geschikt voor. De kerk in ’t Zand zal waarschijnlijk worden omgebouwd tot woonruimte (appartementen). Welke kerk in de Noordkop volgt en komen we tegen op Funda?
Eén gedachte over “Column: Verdwijnt God uit de Noordkop?”
Volgens de bijbel is god alom aanwezig.Bidden kan overal. God zit niet in een gebouw,God zit (als je gelovig bent) in jezelf en overal om je heen. Als je gelovig bent,zie je God in alles. Geloven kan je overal,net als bidden. Wat is er mis met een plek waar gelovige kunnen samenkomen met een naam buurthuis of gemeenschapshuis? Mensen gaan niet iedere dag naar een geloofsbijee komst. Een of twee keer per week,dat zou toch ook in een gemeenschappelijke ruimte kunnen ipv een groot,duur gebouw? Regelmatig gaan er buurthuizen dicht omdat er te weinig animo voor is en omdat het daarom te kostbaar is om open te blijven. Het zou de gemeenschap goed uitkomen als het buurthuis wat meer inloop krijgt. Een gemeente betaalt voor een buurthuis of een gemeenschappelijke ruimte. Een deel van dat geld komt weer terug bij een gemeente door het pand te verhuren aan clubs, verenigingen,samenscholing en etc. Na een mis in de kerk,komt er altijd iemand langs met een mooie centenbak,waar de meeste kerkgangers wat geld in doen. Deze traditie kan ook in een gemeenschappelijke ruimte doorgang vinden waardoor de gelovige mensen de contributie kunnen betalen voor het pand. Het zal veel goedkoper zijn dan een groot duur gebouw te moeten onderhouden als een kerk. Het geld gaat niet alleen naar een bestemming die de kerk wenst, maar komt ten goede aan de hele gemeenschap,gelovig of niet. Het doet er niet toe in welke god of goden iemand gelooft,alle gezindte kunnen gebruik maken van een gemeenschapsruimte, zolang ze maar niet tegelijkertijd naar God, Allah, boeddha of welke godheid dan ook bidden. Het pand kan ruimte bieden voor ieder geloof. Nu heb je voor ieder geloof een apart gebouw,dit hoeft niet meer als er gebruik gemaakt wordt van een gemeenschappelijke ruimte. Dit spaart enorm veel geld en ruimte uit. Bestaande kerken zouden deze functie ook kunnen overnemen. En inderdaad,dan komt er in een kerk een bibliotheek, een huisartsenpost, een boekwinkel, een knutsel plek of wat dan ook. Het sociale aspect is dat iedereen gebruik maakt van een groot duur gebouw,wat de boel rendabel maakt, makkelijker te onthouden en bedoeld is voor iedereen. Ik zie het probleem niet. Volgens mij is het een win win situatie.