Column: Van nostalgie naar nieuwe vormen
Mijn schoonmoeder Lina leefde met dementie en verhuisde in de loop van de tijd naar een verpleeghuis. Tijdens het leegruimen van haar huis haalden we bij de bakker om de hoek een broodje voor de lunch. Bij het afrekenen vroeg de dame die ons hielp hoe het met Lina ging. Tijdens het praatje bleek dat Lina vaker dan wij wisten bij de bakker binnen liep, en dan wat verward vroeg waar haar huis was. Dan liep een van de dames even met haar mee haar huis. We hebben hen alsnog bedankt!
Ons huidige kabinet gelooft heel erg in de terugkeer van het verzorgingshuis, in een modern jasje. Dat lijkt een lichtpuntje voor ouderen die tussen wal en schip dreigen te vallen: te veel zorg nodig om zelfstandig te kunnen wonen, maar te weinig voor het verpleeghuis. Toch sluit ik me aan bij de stevige kritiek op dit plan: ik geloof veel meer in de voordelen van zorgzame buurten.
De behoefte aan een veilige woonvorm met zorg dichtbij is groot, zeker in Noord-Holland waar de vergrijzing snel toeneemt. Maar het plan voor herintroductie van het verzorgingshuis loopt vast op geld, personeel en uitvoerbaarheid. Adviesbureau PricewaterhouseCoopers rekende twee varianten door: een gedeelde woonvorm en een zelfstandige variant met zorg op afroep. Beide zijn duur. In de eerste variant verliezen ouderen hun recht op huurtoeslag, waardoor de woonlasten voor de laagste inkomens met 231 procent stijgen. In de tweede variant houden ouderen na hun vaste lasten nog geen 200 euro per maand over. Dat is geen leven, dat is overleven.
Ook het personeelstekort blijft een groot probleem. In 2034 zijn er duizenden extra zorgmedewerkers nodig, boven op het tekort dat er nu al is. Zonder mensen is er geen zorg – hoe mooi het gebouw ook is. Daarbij schiet de bouw van geschikte woningen niet op.
Wat dan wél? Zet in op bestaande, succesvolle initiatieven. Denk aan ouderenhofjes, zorgzame buurten, mantelzorgwoningen en zorgplusflats. Die bieden zelfstandigheid, sociale verbinding én passende zorg. Ze sluiten ook goed aan bij ándere plannen waar het kabinet in investeert: in Langer Vitaal Thuis, in meer zorg voor mantelzorgers en in het verminderen van tijd voor administratie.
Zonder bakker Marinus had mijn schoonmoeder niet zo lang in haar eigen appartement kunnen wonen. Laten we niet terugkijken naar het verzorgingshuis van vroeger, maar vooruitdenken. Naar een toekomst waarin ouderen zo lang mogelijk zelfstandig kunnen wonen en leven. Investeer in allerlei initiatieven zoals buurtkamers en zorgzame buurten, zodat ouderen zich ondersteund weten door hun omgeving. Dan zetten we geen stap terug, maar stappen vooruit!
Eén gedachte over “Column: Van nostalgie naar nieuwe vormen”
U weet nu al dat er in 2034 een tekort aan personeel is. Dan is er tijd genoeg om mensen op te leiden. En niemand kan in 2034 zeggen dat zij verrast zijn door een tekort aan personeel. Nee, men wil gewoon niet betalen. Net zoals men tijdens de coronajaren geen extra personeel wou opleiden voor de IC afdelingen. Die zouden zich kunnen gaan vervelen.